Động cơ là thiết bị chuyển hóa một dạng năng lượng nhất định thành động năng. Đây là khái niệm quan trọng trong công nghệ và khoa học. Bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về động cơ là gì, những ứng dụng phổ biến trong đời sống của nó và tại sao nó lại có tầm quan trọng đến vậy.
Động cơ là gì?
Động cơ có tên tiếng Anh là motor, đây là thiết bị chuyển hóa một dạng năng lượng nào đó từ thiên nhiên hoặc nhân tạo trở thành động năng. Động cơ thường chuyển đổi năng lượng cơ học thành năng lượng cơ điện, khí nén hoặc nhiệt độ và ngược lại. Mỗi loại sẽ có những đặc điểm riêng và các ứng dụng cụ thể trong từng lĩnh vực cụ thể.
Động cơ được con người phát minh ra và sử dụng từ lâu đời. Qua mỗi quá trình, động cơ lại có những cải tiến vượt trội để mang đến nhiều lợi ích cho con người. Lịch sử phát triển của động cơ trải qua những giai đoạn sau:
- Thời cổ đại: Con người sử dụng trục quay, ròng rọc, cáp tời,… để chuyển hóa năng lượng thành các dạng động năng khác. Nhìn chung, ở giai đoạn này nhiều phát minh dựa trên nguyên lý hoạt động của động cơ được ứng dụng vào đời sống sinh hoạt, hỗ trợ cho con người trong nhiều việc.
- Thời trung đại: Phát minh ra tên lửa, bánh răng trong máy xay sát đã nâng động cơ lên tầm cao mới.
- Thời hiện đại: Nhiều nghiên cứu, phát minh ra các loại động cơ khác nhau như động cơ điện, động cơ đốt trong, động cơ hơi đốt, động cơ tua bin,… được ứng dụng rộng rãi trong đời sống và cải tiến rất hiện đại.
Tìm hiểu về motor là gì (Ảnh: Internet)
Phân loại động cơ
Việc tìm hiểu các loại động cơ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về động cơ là gì. Động cơ có thể được chia thành nhiều loại tùy theo nhiều tiêu chí. Sau đây là một số cách phân loại động cơ phổ biến:
- Phân loại theo nhiên liệu sử dụng: Động cơ điện, động cơ xăng, động cơ gas, động cơ dầu diesel, động cơ khí,…
- Phân loại theo máy móc, thiết bị, phương tiện,… sử dụng: Động cơ ô tô, động cơ xe máy, động cơ máy xay, động cơ máy bơm nước, động cơ tên lửa, động cơ máy bay, động cơ xe nâng, động cơ máy phát,…
- Phân loại theo mức độ phổ biến: Động cơ phổ biến và động cơ không phổ biến.
Có thể thấy, có rất nhiều loại động cơ với những đặc điểm và lợi thế riêng. Tùy vào nhu cầu cụ thể và ứng dụng thực tế trong thiết bị, máy móc mà người sử dụng có thể lựa chọn ra loại động cơ có nhiên liệu và công suất phù hợp để đáp ứng tốt nhất với yêu cầu công việc.
Động cơ diesel là gì – Động cơ bên trong là gì, các loại động cơ (Ảnh: Internet)
Chức năng của động cơ là gì?
Khi tìm hiểu về khái niệm về động cơ chắc hẳn bạn cũng đã phần nào giải đáp được vai trò và chức năng của động cơ rồi đúng không? Động cơ có nhiệm vụ và chức năng chính là chuyển đổi một dạng năng lượng nào đó (dầu, gas, điện,…) thành động năng. Việc sử dụng động cơ giúp thiết bị, máy móc và các phương tiên có thể dễ dàng vận hành giúp tiết kiệm thời gian, giảm thiểu tối đa phụ thuộc vào sức người và mang lại hiệu quả tốt nhất. Với vai trò quan trọng đó, động cơ ngày nay càng được ứng dụng rộng rãi trong đời sống.
Cấu tạo cơ bản của động cơ
Nhìn chung, động cơ có cấu tạo cơ bản gồm những thành phần sau:
- Xi lanh: Là phần chính của động cơ, ở đây, nhiên liệu được đốt cháy để tạo ra sức mạnh. Xi lanh có hình trụ, mỗi động cơ có thể có 1 hoặc nhiều xi lanh tùy thuộc từng loại.
- Piston: Là một chiếc đĩa chuyển động đặt trong xi lanh và di chuyển lên xuống để nén hỗn hợp khí, nhiên liệu và không khí hoặc giúp đẩy khí thải ra.
- Van: Van hoạt động để điều khiển lương lượng khí nhiên liệu và không khí ra, vào xi lanh.
- Bình nhiên liệu: Đây là nơi chứa nhiên liệu được sử dụng để hoạt động, nó có thể là bình dầu hoặc bình xăng.
- Bộ chế hòa khí: Bộ phận này hoạt động để pha trộn nhiên liệu và không khí trước khi hỗn hợp này được đưa vào động cơ để đốt cháy.
- Hệ thống làm mát: Hệ thống này giúp động cơ duy trì nhiệt độ hoạt động tốt và tránh sự cố quá nóng, tránh gây hư hại đến các bộ phận khác.
- Hệ thống điều khiển và đánh lửa: Đây là hệ thống điều khiển sự pha trộn nhiên liệu và không khí, đánh lửa để tạo ra được lực đẩy.
Tùy thuộc vào loại động cơ mà khi tìm hiểu cấu tạo của động cơ là gì có thể thấy cách hoạt động và thành phần của động cơ cũng có thể khác nhau. Chẳng hạn như, động cơ diesel hoạt động bằng cách nén không khí sau đó sẽ phun dầu nhiên liệu vào để tạo ra sự phát nổ. Còn động cơ điện hoạt động dựa trên từ trường của nam châm và dòng điện để chuyển đổi thành cơ năng.
Tính chất và ứng dụng của motor sẽ phụ thuộc vào từng loại. Tuy nhiên, động cơ là một thành phần quan trong của nhiều thiết bị chuyển động như máy móc sản xuất, ô tô, máy bay, tàu thủy và các thiết bị điện tử.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của động cơ (Ảnh: Internet)
Ứng dụng của động cơ là gì?
Động cơ mang đến nhiều lợi ích phải kể đến như giúp tạo ra chuyển động và năng lượng cần thiết cho nhiều ứng dụng, giúp tăng năng suất và tiết kiệm thời gian và lao động. Chính vì vậy mà động cơ được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày như:
- Trong giao thông vận tải: Động cơ đốt trong được ứng dụng cho xe hơi, tàu thủy, máy bay di chuyển.
- Trong công nghiệp: Động cơ để điều khiển máy móc, thiết bị được sử dụng trong quá trình sản suất và xử lý.
- Trong năng lượng điện: Động cơ điện được dùng để tạo ra năng lượng cơ điện cho các thiết bị và hệ thống điện.
- Trong ngành công nghiệp hàng không: Động cơ máy bay giúp cung cấp sức đẩy cho máy bay.
Trong ngành công nghiệp điện tử: Động cơ được sử dụng trong các thiết bị điện tử để cung cấp chuyển động và năng lượng cho các ứng dụng khác nhau.
>>> Có thể bạn quan tâm: Cuộn cảm là gì?
Kết luận
Bài viết trên đây đã giải đáp chi tiết về động cơ là gì và những ứng dụng của nó. Động cơ là một phần quan trọng trong đời sống và nhiều ngành công nghiệp. Sự đa dạng và tính linh hoạt đã khiến động cơ trở thành công cụ quan trọng để tạo ra năng lượng cơ học và chuyển đổi thành các dạng năng lượng khác nhau.
Jasmine Wu – Hapoin
