Áp suất là một đặc tính quan trong trong khoa học và kỹ thuật, nó là yếu tố đo lường quan trọng trong các ngành công nghiệp hiện nay. Tuy nhiên, có khá nhiều người đang nhầm lẫn và thắc mắc về áp suất và đơn vị đo áp suất là gì? Để hiểu rõ hơn, bài viết dưới đây sẽ đi tìm hiểu về những điều thú vị xoay quanh đơn vị đo này nhé!
Áp suất là gì?
Đầu tiên, chúng ta cùng đi tìm hiểu về khá niệm áp suất trước khi đi vào tìm hiểu đơn vị đo áp suất là gì nhé! Áp suất có tên tiếng Anh là Pressure được ký hiệu là p hoặc P. Áp suất là lực hoặc áp lực trên một đơn vị diện tích được tác dụng theo chiều vuông góc với bề mặt của vật thể nhất định. Có thể hiểu đơn giản, áp suất chính là lực tác động kết hợp với diện tích và góc vuông tạo thành.
Áp suất đo lường sự phân phối của lực trong một khu vực cụ thể và có ảnh hưởng đến các sự kiện hóa học và vật lý, ví dụ như nhiệt độ và khối lượng riêng của một chất lỏng. Áp suất thường được đo bằng đơn vị đo áp suất.
Công thức tính áp suất: P = F/S
Trong đó:
- P: Áp suất
- F: Áp lực tác dụng lên mặt bị ép có diện tích tiếp xúc là S, đơn vị là N
- S: Diện tích mặt bị ép, đơn vị là m2
- Pa: Đơn vị đo áp suất pascal
Áp suất là gì – Đơn vị đo áp suất (Ảnh: Internet)
Đơn vị đo áp suất là gì?
Hiện nay, có nhiều đơn vị đo lường áp suất khác nhau tùy theo từng quốc gia, khu vực và vùng lãnh thổ. Sở dĩ có sự đa dạng đó là vì ảnh hưởng từ những cuộc cách mạng khoa học – kỹ thuật. Trong đó, một số quốc gia lớn đã tạo ra những đơn vị đo khác nhau để phục vụ cho quá trình nghiên cứu của họ.
Cụ thể, tại Hoa Kỳ, đơn vị đo áp suất thường được sử dụng là Ksi, Psi,… Ở khu vực châu Âu lại sử dụng đơn vị đo áp suất là Mbar, Bar,… Hay khu vực châu Á thường sử dụng đơn vị phổ biến để đo áp suất là Pa, Kpa, Mpa,…
Các đơn vị đo áp suất phổ biến
Để hiểu rõ hơn về đơn vi đo áp suất là gì, sau đây là các đơn vị đo áp suất phổ biến nhất hiện nay:
Pascal (Pa)
Pa là đơn vị cơ bản của áp suất trong hệ đo lường quốc tế (SI) được đặt theo tên của nhà toán học và vật lý học Blaise Pascal người Pháp. 1 pascal tương đương với áp suất mà một lực 1 Newton tác động đều lên một diện tích 1 mét vuông (1 Pa = 1 N/m²). Áp suất 1 Pa rất nhỏ chỉ xấp xỉ bằng áp lực của 1 đồng xu đặt lên bàn.
Pascal là đơn vị đo áp suất được ứng dụng rộng rãi nhất là ở các nước châu Á. Nó được sử dụng để đo lường áp suất trong ngành công nghiệp sản xuất thép, nước thải, điện, xây dựng, các máy móc như máy phun xịt rửa xe, máy nén khí,…
Bar
Bar là đơn vị đo áp suất phổ biến nhưng không phải là đơn vị đo của hệ thống đơn vị quốc tế (SI). Nó được giới thiệu bởi nhà khí tượng học Vilhelm Bjerknes người Na Uy (người đã tìm ra phương pháp dự báo thời tiết hiện đại).
1 Bar tương đương với 100,000 Pa
Đơn vị Bar được dùng phổ biến ở các nước châu Âu, đặc biệt là các nước Anh, Pháp, Đức.
Kpa
Kpa là viết tắt của cụm từ Kilopascal, đây là đơn vị đo áp suất được quy đổi từ đơn vị Pa nhằm tránh tình trạng vất vả và phức tạp khi ghi chép bởi những chữ số 0.
1 Kpa = 1000 Pa
Kpa cùng được sử dụng rộng rãi để đo áp suất giống Pa. Nhờ giảm thiểu chữ số 0 trong hiển thị đã giúp Kpa được dùng làm đơn vị đo trong đồng hồ đo áp suất trong các máy móc. Ngoài ứng dụng đo áp suất của chất lỏng, khí thì Kpa còn được dùng để đo áp suất của các máy hút chân không.
Các đơn vị đo áp suất trong hệ SI là đơn vị được dùng rộng rãi trên thế giới (Ảnh: Internet)
Mpa
Mpa hay Mega Pascal là đơn vị đo áp suất trong hệ SI được dùng phổ biến trong công nghiệp. Mpa là đơn vị được quy đổi từ đơn vị Pa, có giá trị lớn hơn rất nhiều để sử dụng trong các thiết bị đo áp suất.
1 Mpa = 1,000 Kpa = 1,000,000 Pa
Mpa thường được các quốc gia châu Á sử dụng, nó được ứng dụng trong các đồng hồ đo của áp suất lò hơi, máy nén khí, áp suất thủy lực,…
Pounds per squuare inch (Psi)
Psi là viết tắt của cụm từ Pounds per square inch, đây là đơn vị đo áp suất được sử dụng chủ yếu ở vùng Bắc Mỹ, chủ yếu là nước Mỹ. Psi thường được dùng để đo áp suất của chất lỏng (áp suất thủy lực) hoặc khí (áp suất khí nén).
1 Psi = 0.0689 Bar
Psi được dùng phổ biến trong các ứng dụng đo áp suất của khí hoặc chất lỏng. Nó được dùng như một thước đo bộ bền bằng lực kéo, được định nghĩa là khả năng chống chịu cường độ mô đun đàn hồi và lực kéo. Nó còn được định nghĩa là khả năng chống biến dạng và điều khiển độ cứng của vật liệu.
Atmosphere (Atm)
Atmosphere hay Standard atmosphere được ký hiệu là Atm. Đơn vị đo áp suất Atm không thuộc hệ SI, được Hội nghị toàn thể về Cân đo lần thứ 10 thông qua.
1 Atm tương đương với áp suất của cột thủy ngân cao 760mm tại 0ºC (tức 760 Torr) dưới gia tốc trọng trường là 9,80665 m/s².
1 Atm = 101325 Pa = 1 Bar
Atm được dùng để đo áp suất khí quyển.
Torr
Torr là đơn vị đo áp suất thường được sử dụng trong hóa học.
1 Torr = 133.322 Pascal
Cách quy đổi các đơn vị đo áp suất
Chính bởi nhiều khu vực và quốc gia sử dụng nhiều đơn vị đo áp suất khác nhau dẫn đến việc quy đổi giữa các đơn vị là cần thiết để thuận tiện khi sử dụng. Dưới đây là bảng giúp việc quy đổi dễ dàng giữa các đơn vị đo áp suất.
Cách quy đổi giữa các đơn vị đo áp suất (Ảnh: Internet)
Theo bảng quy đổi, cột dọc là đơn vị cần quy đổi còn hàng ngang là giá trị quy đổi từ 1 đơn vị cần quy đổi. Ví dụ như:
- 1 Pa = 0.001 Kpa
- 1 Pa = 0.000001 Mpa
- 1 Pa = 0.00001 Bar
- 1 Bar = 1000 Pa
Tại sao đơn vị đo áp suất lại quan trọng?
Đơn vị đo áp suất là yếu tố quyết định cách ta biểu diễn và hiểu áp suất. Việc hiểu biết về đơn vị đo áp suất là gì rất quan trong trong nhiều ngành công nghiệp như kỹ thuật cơ khí, công nghiệp hóa chất, ý tế và nhiều lĩnh vực khác. Sử dụng đúng đơn vị đo áp suất sẽ đảm bảo được tính đồng nhất, độ chính xác trong các phân tích và ứng dụng thực tế.
- An toàn thiết bị: Đo áp suất có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự an toàn cho thiết bị. Đặc biệt là ở các hệ thống áp lực cao như lò hơi và bình chứa.
- Kiểm soát quá trình: Việc đo áp suất giúp kiểm soát và duyệt quy trình sản xuất, đảm bảo chất lượng và hiệu suất.
- Bảo dưỡng và sửa chữa: Đo áp suất giúp cho việc bảo dưỡng và sửa chữa để xác định sự cố khi cần phải can thiệp.
Đơn vị đo áp suất là yếu tố quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp (Ảnh: Internet)
Ứng dụng của đơn vị đo áp suất là gì?
Đơn vị đo áp suất được ứng dụng trong nhiều ngành và lĩnh vực khác nhau như:
- Trong ngành công nghiệp: Đo áp suất được sử dụng trong quy trình sản xuất và vận hành các thiết bị công nghiệp.
- Trong ngành dầu khí: Áp suất được đo và kiểm soát trong quá trình khoan dầu và khí tự nhiên.
- Trong ngành y học: Được ứng dụng trong đo áp suất máu và quản lý áp suất trong các thiết bị y tế.
- Trong ngành hàng không: Được sử dụng để đo áp suất không khí trong máy bay và tàu bay.
- Trong ngành ô tô: Được dùng để kiểm tra áp suất lốp và hệ thống động cơ.
- Trong ngành thực phẩm: Việc đo áp suất được áp dụng trong quy trình sản xuất thực phẩm và đóng gói.
>>> Có thể bạn quan tâm: Cảm ứng điện từ là gì?
Kết luận
Trên đây là những chia sẻ chi tiết về đơn vị đo áp suất là gì và những ứng dụng của nó. Đơn vị đo áp suất rất quan trọng trong kỹ thuật, công nghệ và được ứng dụng trong nhiều ngành, lĩnh vực. Việc hiểu rõ hơn về đơn vị đo áp suất và cách sử dụng nó sẽ giúp chúng ta có thể đảm bảo được sự an toàn, hiệu suất và chất lượng trong các quy trình và ứng dụng.
Jasmine Wu – Hapoin
